Leptospirose wordt veroorzaakt wanneer draadvormige, mobiele bacteriën genaamd “Leptospira” in uw lichaam terechtkomen. Dit kan gebeuren wanneer u in contact bent met (levende of dode) dieren die de ziekte bij zich dragen, of in een vochtige omgeving die verontreinigd is met hun urine (zoetwater, modder). Leptospira kan het lichaam binnendringen via wonden, krassen, of bijv. oculaire, orale, nasale slijmvliezen. En zelfs via een gezonde, gemacereerde huid.
Ziekte van Well
Leptospirose is een zoönose die dieren bij zich dragen. Verschillende zoogdieren kunnen deze ziekte overdragen, zoals: wilde dieren (ratten, beverrat …), vee (varkens, schapen en runderen), huisdieren (honden paarden, ….) Leptospirose wordt vaak de “ziekte van Weil” genoemd en knaagdieren, zoals ratten, zijn de primaire dragers van icterohaemorrhagische leptospirose.
Deze dieren zijn gezonde dragers. De bacterie leptospira vermenigvuldigt zich in het organisme van de gastheer en verspreidt zich via de bloedbaan naar verschillende organen zoals de lever, longen en nieren. De bacteriën in de nieren worden via urine in de natuurlijke omgeving uitgestoten, waardoor de beken en de grond worden vervuild.
Leptospira: een winterharde bacterie in vochtige omgevingen, zelfs bij 4 °C
De leptospirabacterie, afhankelijk van de omgeving, overleeft langer of korter. Deze bacteriën kunnen langer dan zes maanden overleven in met urine verzadigde grond, maar nauwelijks een dag in zeewater. De leptospirabacterie is gevoelig voor zout water, daarom is leptospirose een zoetwaterziekte(1).
Een onlangs uitgevoerd in vitro laboratoriumonderzoek heeft aangetoond dat Leptospira Icterohaemorrhagiae, gedurende een jaar in zoetwater van 20 °C en gedurende 10 maanden bij 4 °C, kan overleven en pathogeen blijven(2).
Hoewel leptospirose dus bekend staat als een tropische ziekte, kunnen de bacteriën die deze infectie veroorzaken, zelfs in koud water, overleven en virulent blijven.
LEPTOSPIROSE, EEN BACTERIËLE ZIEKTE MET ONVERWACHTE OVERLEVINGSPERCENTAGES
Prof. ANDRÉ FONTAINE
Dierenarts Infectieziekten, gespecialiseerd in infectieuze zoönosen
Een diagnostisch uitdagende ziekte
Na een incubatietijd variërend van 7 tot 12 dagen of zelfs een maand, manifesteert leptospirose zich met griepachtige symptomen (koorts met rillingen, spierpijn, hoofdpijn, frequente gastro-intestinale stoornissen), wat op verschillende ziekten kan wijzen(3). Leptospirose is dus moeilijk te diagnosticeren.
Ernstige gevallen ontwikkelen zich snel tot potentieel falen van meerdere vitale organen, gekenmerkt door nierfalen, viscerale bloeding en geelzucht; symptomen die allemaal ziekenhuisopname en zelfs opname op de intensive care kunnen vereisen(4,5).
Daarom is het belangrijk om de betrokkenheid van patiënten bij activiteiten met een hoog risico te onderzoeken, met als doel de diagnose zo snel mogelijk te begeleiden en een effectieve behandeling aan te bieden voordat de symptomen verergeren. Wanneer de ziekte vroeg wordt geïdentificeerd, kan deze met antibiotica worden behandeld. Ernstige gevallen vereisen een specifieke behandeling, afhankelijk van de organen die door de leptospirose (dialyse, bijvoorbeeld) getroffen zijn.
Referentie-instanties
- http://www.who.int/topics/leptospirosis/en/
- https://sites.google.com/site/gleanlepto/home
- http://invs.santepubliquefrance.fr/beh/2017/8-9/pdf/2017_8-9.pdf
- https://www.pasteur.fr/fr/sante-publique/CNR/les-cnr/leptospirose
Een geval van leptospirose melden in Frankrijk aan de CNRL
Heeft u vragen?
(1) Ferguson IR. Een Europees perspectief voor leptospirose. Microbiology Europe 1994 ; janv-fév : 8-11
(2) G. André-Fontaine, «Waterborne Leptospirosis: Survival and Preservation of the Virulence of Pathogenic Leptospira spp. in Fresh Water». Curr Microbiol. 2015 Jul;71(1):136-42
(3) Adler B. (Ed) Leptospira and Leptospirosis, Current Topics in Microbiology and Immunology Sringer-Verlag Berlin Heidelberg 2015; 387: 1-293. DOI 10.1007/978-3-662-45059-8
(4) L. Filleul et al. ; Santé Publique France – La leptospirose dans les régions et départements français d’outre-mer ; Bulletin Epidémiologique Hebdomadaire ; 4 avril 2017 ; numéro 8-9
(5) Hartskeerl et al, Emergence, control and re-emerging leptospirosis: dynamics of infection in the changing world, 2011, Clinical Microbiology and Infection, vol 17: 494-501