Wat is Leptospirose?

Leptospirose is een bacteriële infectie, hierna zoönose genoemd omdat deze door dieren wordt overgedragen op de mens.
Zoogdieren kunnen drager zijn van deze ziekte, in het bijzonder knaagdieren en ratten. Het wordt ook de ziekte van Weil of rattenziekte genoemd.
Misschien heeft u onlangs gehoord over deze infectie in de media, vanwege de verspreiding van knaagdieren in sommige regio‘s.

Leptospirose, een opkomend probleem voor de volksgezondheid⁽¹⁾

Wereldwijd wordt geschat dat er zich jaarlijks meer dan een miljoen ernstige gevallen van menselijke leptospirose voordoen, waarvan 60.000 met dodelijke afloop. In Europa is leptospirose een opkomende zoönose.
Deze cijfers zijn waarschijnlijk onderschat, en wel om de volgende redenen (onder andere):

• niet alle landen zijn verplicht om gevallen van deze ziekte te melden
• diagnose is vaak een complex en langzaam bewegend proces.

Leptospirose: niet alleen een tropische infectie

Gemiddeld worden 700 gevallen van leptospirose waargenomen in de Franse overzeese departementen en territoria per jaar. Leptospirose komt opnieuw op in Europa⁽²⁾. Het is een over het hoofd geziene, en zeer waarschijnlijk onderschatte ziekte⁽¹⁾. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld, zagen we in 2017 de hoogste incidentie sinds 10 jaar^(3,4). In continentaal Frankrijk is het aantal gevallen de afgelopen jaren verdubbeld, van 300 naar meer dan 600 geïdentificeerde gevallen per jaar, d.w.z. meer dan één geval per dag sinds 2014. In 2014 werden 628 gevallen van leptospirose vastgesteld op het vasteland van Frankrijk, de hoogste incidentie sinds 80 jaar⁽⁵⁾. Deze toename van het aantal leptospirosegevallen hangt samen met de klimaatverandering, maar ook met de effecten van toegenomen verstedelijking en de aanwezigheid van ratten.

Een potentieel ernstige infectieziekte

Leptospirose is een potentieel ernstige, soms fatale, infectieziekte die wordt veroorzaakt door bacteriën uit de groep spirocheten (leptospira, treponema, de ziekte van Lyme en syfilis): Leptospira. De Leptospira interrogans-soorten veroorzaken de pathogene vormen ervan en er zijn meer dan 250 serovars verspreid over 24 serogroepen⁽⁶⁾.

De serogroep Icterohaemorrhagiae is wereldwijd de meest dodelijke, met een sterftecijfer van 13,6% in onbehandelde gevallen⁽⁷⁾.

In continentaal Frankrijk is de serogroep Icterohaemorrhagiae de meest voorkomende vorm van de bacterie in de ernstigste gevallen bij de mens⁽¹⁾. De icterohaemorrhagische vorm is betrokken bij een derde van de gevallen van leptospirose, en werd geïdentificeerd in twee derde van de ernstige gevallen waarvoor ziekenhuisopname vereist was⁽⁸⁾.

In het Verenigd Koninkrijk is icterohaemorrhagische leptospirose verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de geïdentificeerde gevallens⁽⁹⁾, en voor twee derde van de geïdentificeerde gevallen in Nederland⁽¹⁰⁾.

In de Franse overzeese departementen en territoria is de serogroep Icterohaemorrhagiae dominant in de Antillen (Guadeloupe en Martinique), Frans Guyana, Réunion, Frans Polynesië en Nieuw-Caledonië, met uitzondering van Mayotte, waar deze serogroep niet aanwezig is⁽¹⁾. Deze serogroep werd eveneens bij ernstige gevallen geïdentificeerd, zoals in Nieuw-Caledonië⁽¹¹⁾, en bij wel 91% van de ernstige gevallen op de Antillen waarvoor ziekenhuisopname nodig was^(12,13).

Referentie-instanties

• http://www.who.int/topics/leptospirosis/en/
• https://sites.google.com/site/gleanlepto/home
• http://invs.santepubliquefrance.fr/beh/2017/8-9/pdf/2017_8-9.pdf
• https://www.pasteur.fr/fr/sante-publique/CNR/les-cnr/leptospirose

Melding van een geval van leptospirose in Frankrijk: de CNRL

• https://www.pasteur.fr/fr/sante-publique/CNR/les-cnr/leptospirose/envoyer-un-echantillon

Andere referenties

• http://www.fredonpdl.fr/iso_album/flash_sanitaire_23_vff.pdf

Heeft u vragen?

Zie de veelgestelde vragen